به دلیل تحریم های شدید علیه ایران بحث توسعه تجارت با همسایگان بسیار مورد توجه قرار گرفته و در سال 1398 ایران به عضویت اتحادیه اقتصادی اوراسیا درآمد و توافق نامه ای با این اتحادیه اجرایی شد که شامل 500 کالا بود .
جغرافیای ایران به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی از نظر ترانزیت بار اهمیت ویژه ای در اقتصاد جهانی دارد، شبکه های ریلی، جاده ای و هوایی یک فرصت تجاری و اقتصادی در اختیار کشور ایران قرار داده است .
به دلیل قرار گرفتن ایران در موقعیت مهم ترانزیتی از جمله کریدور شمال-جنوب، کریدور اقتصادی چین- آسیای میانه-آسیای غربی، کریدورهای حمل و نقلی تعریف شده میان کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) مانند کریدور اسلام آباد-تهران-اسلام آباد((ITI و کریدور ایران-عراق-سوریه توجه لازم و کافی به این ظرفیت فوق العاده نشده است .
عدم توجه لازم به ظرفیت ترانزیتی ایران در حالی است که این موضوع علاوه بر درآمدزایی و نقش مهم در اقتصاد کشور، می تواند ارزش راهبردی برای کشور داشته باشد چرا که موجب گسترش و تقویت دیپلماسی اقتصادی ایران در بین کشورهای جهان و در نتیجه وابستگی بیشتر کشورهای دنیا به همکاری اقتصادی با ایران خواهد شد و کاهش تحریم پذیری اقتصاد ایران را به همراه خواهد داشت .
به موازات عدم برنامه ریزی برای فعال سازی این ظرفیت فوق العاده در کشور، شاهد فعالیت و سرمایه گزاری سنگین رقبای منطقه ای و فعال شدن کریدورهای موازی ایران هستیم که تهدیدی جدی برای مزیت های نسبی ایران به حساب می آید .
با این توصیف، اگر کریدورهای ترانزیتی منطقه ای و جهانی را به یک میدان نفتی مشترک میان کشورها بدانیم، می توان گفت که کشورهای همسایه و منطقه با ایجاد و فعال سازی کریدورهای دیگر در حال بهره برداری از این فرصت و ربودن سهم ایران از این میدان نفتی مشترک هستند .
خوشبختانه مسئولان کشور به دلایلی مانند تحریم های شدید نفتی و وقوع بحران ارزی در این سال ها، ضرورت بهره گیری از ظرفیت های ربوده شده ترانزیتی کشور به عنوان راهبردی برای ایجاد درآمد های کلان ارزی و خنثی سازی تحریم ها بیش از پیش درک کرده اند و پیش بینی می شود که میزان توجه در آینده افزایش یابد .

منبع : ایرنا